Midzomerlicht
Op 13 juni 2009 ontving Edwin van Schie uit handen van de Hongaarse ambassade een Zilveren Kruis van Verdienste. De Hongaarse republiek gaf zo blijk van waardering voor het twintig jarig jubileum van de Hongaarse School in Haarlem. De uitreiking werd voorafgegaan door een prachtig Hongaars concert en poppenspel. ‘Over twintig jaar staan we hier weer.’
Hongaarse avond met Haydn in Quinta Essentia
Voor de oprit van kunstwerkplaats Quinta Essentia in Zwaanshoek hing fier aan een boom de Hongaarse vlag. De driekleur wapperde zeker vijf meter boven de grond. Vlak naast de ingang van de zaal aten vier paarden op hun dooie akkertje droog stro. ‘Paarden slapen staand,’ vertelde fotograaf Kim me. Hij was niet de enige met een camera. Op een zonnig terras galmden Nederlandse en Hongaarse stemmen. Een hand, een omhelzing en zelfs een kus bepaalden het beeld. Het was net 20.00 uur geweest. Gestaag druppelde de grote zaal van Quinta Essentia vol.
Precies een half jaar geleden werden bekenden van de Hongaarse School getrakteerd op een bonte avond met poppenspel, muziek en zang. De veelzijdige leden van het Hongaars Muziektheater, Edina Csüllög (citer en zang), Júlia Bucz (citer en zang), Márta Horváth (poppentheater en dans) en Lajos Jeremiás (dans), brachten liefhebbers van Hongarije in de juiste kerstsferen. En ook toen was de locatie de volledig houten zaal Quinta Essentia. Het hout komt uit Litouwen. ‘Het is de beste zaal waar ik tot nu toe heb gespeeld,’ vertelde Edina me vooraf. ‘De akoestiek is fantastisch.’ Een kleine week voor de langste dag van het jaar brachten ze dit keer een mooie synthese van Hongaarse volksmuziek en muziek van Joseph Haydn. De Oostenrijkse componist is dit jaar precies 200 jaar geleden overleden.
Hongaarse onderscheiding voor Edwin van Schie
Na de verzorgde voorstelling vroegen vertegenwoordigers van de Hongaarse ambassade het woord. ‘Dames en heren, we zijn meer dan trots,’ zei honorair consul van Hongarije Dénes graaf Festetics. In een toespraak prees hij het twintigjarig bestaan van de Hongaarse School in Haarlem. De bijdrage van de school aan de levendige Hongaarse gemeenschap in Nederland is niet onopgemerkt gebleven. Als blijk van waardering kreeg Edwin van Schie een Zilveren Kruis van Verdienste door de Hongaarse diplomaat István Gyebnár opgespeld. ‘Over twintig jaar staan we hier weer,’ zei Van Schie in een dankwoord.
Een terugblik
In het revolutiejaar 1989 werd de school opgericht. Er lag geen geschikter jaar voor de hand. Europa stond aan de vooravond van een breuklijn in de geschiedenis. ‘In 1985 merkte je dat er iets ging veranderen,’ vertelde de heer Festetics me na afloop van de uitreiking. Hij was toen voor het eerst sinds 1944 (tegen mij zei hij 1945) weer in zijn geboorteland Hongarije. Vier jaar later denderde de verandering als een sneltrein door Europa. In het Hongaarse dorpje Hegyeshalom, dat dicht tegen de Oostenrijkse grens aan ligt, werd het eerste gat in het IJzeren Gordijn geknipt. Kort daarop viel de Berlijnse Muur. Sinds 1989 is Hongarije volop in beweging. Eveneens in sneltreinvaart wordt het land lid van de NAVO (1999) en de EU (2004). Wie had dat in 1956 gedacht?
Hongaarse School en Most Magyarul! Hongarije Magazine
De Hongaarse School danst vanaf het begin van zijn bestaan mee. Edwin brengt lesboekjes uit over de Hongaarse grammatica. Voor beginners en gevorderden. Jaarlijks verzorgt de school lessen Hongaars aan Nederlanders. Door de jaren heen is het een komen en gaan van cursisten.
Bovendien is er Most Magyarul! Hongarije Magazine, een Hongaars-Nederlands intercultureel magazine. Verder is de school actief bij de organisatie van theater en muziek. Het duo Edina Csüllög en Márta Horváth en het door hen opgerichte Hongaars Muziektheater kunnen met hun voorstellingen en concerten altijd bij Edwin terecht. ‘Ook Jozias van Aartsen (burgemeester van Den Haag red.) was geïmponeerd door het optreden van Edina in het stadhuis van Den Haag,’ onderstreepte de heer Festetics in zijn toespraak voor Edwin. Er is een sterke band tussen Nederland en Hongarije gegroeid. In twee decennia tijd is de Hongaarse School met recht een plaats geworden waar liefhebbers van Hongarije elkaar graag ontmoeten.
Hongaarse wijn, Hongaars lekkers
Na de uitreiking was er traditioneel in lijn met eerdere edities ruimte voor wijn en dans. Lekkers uit Hongarije bood de gasten alcoholische versnaperingen aan zoals rosé, champagne en witte wijn. Geproefd en getoost werd er zeker. Lajos Jeremiás toonde in een kring met geïnteresseerden de juiste pasjes van een Hongaarse volksdans. Op de achtergrond klonken de citerklanken van Edina en Julia. Buiten was het toen nog steeds licht.
Tim Baas
